Combinatieteelt in de moestuin

Je zou het misschien niet verwachten, maar groenten zijn geen gemakkelijke jongens. Ze zijn best kieskeurig. Sommige groenten bloeien helemaal op in elkaars aanwezigheid, andere verpieteren juist naast elkaar. Het is dus handig om rekening te houden met deze combinatieteelt als je een moestuinplan in elkaar gaat zetten.

Er zijn verschillende redenen waarom sommige groentes goede buren zijn en andere juist slechte in de combinatieteelt. Dit zijn de belangrijkste:

Grootte

Waar je op moet letten bij combinatieteelt is de omvang van de groente. Heb je een groente die veel zon nodig heeft, zet hem dan niet in de schaduw van een hoge/grote groente. Sommige groenten, zoals spinazie hebben niet zo veel licht nodig. Die kun je prima in de schaduw van een andere groente zetten.

Voedingsstoffen

Iedere groente heeft zijn eigen voorkeur qua voedingsstoffen. De een houdt juist van lekker veel stikstof, de ander is dol op kalium. Het is dus verstandig om groenten bij elkaar te zetten die ongeveer dezelfde wensen hebben qua bemesting. Dit wil overigens niet zeggen dat een andere combinatie niet werkt. De groente die veel mest nodig heeft zal pakken wat hij nodig heeft, waardoor je weinig kans loopt dat de groente die weinig mest nodig heeft overbemest raakt. 

Een grove indeling:

  • Veel mest: kolen, courgette, prei, aardappels
  • Gemiddelde mest: tomaten, pepers, paprika, snijbiet, spinazie, aardbeien, winterpostelein, knoflook
  • Weinig/geen mest: wortel, radijs, ui, biet, raapsteel, rucola, pluksla

Bijna alle knol- en wortelgroenten houden van een beetje extra kali.

Juiste insecten aantrekken en de juiste insecten weren

Van sommige insecten, zoals luis, de witte koolvlieg en de uienvlieg kun je veel last hebben. Andere insecten, zoals bijen en vlinders zijn juist welkom. Door de juiste moestuin combinaties te hebben, zorg je ervoor dat nuttige insecten worden aangetrokken en dat je het voor de lastige insecten juist minder aantrekkelijk maakt.

Wat tips voor goede combinatieteelt:

  • De Oost-Indische kers trekt luizen en het koolwitje aan. Ik laat laagblijvende Oost-Indische kers tussen mijn kolen groeien. Zo verklein je de kans dat de luizen op andere planten gaat zitten en het koolwitje eitjes legt op je kolen.
  • Wortel houdt de uienvlieg op afstand en ui jaagt de wortelvlieg weg. Zet deze groenten naast elkaar.
  • Goudsbloem trekt bijen aan. Ik zet deze tussen mijn pompoen en courgettes om bijen aan te trekken die de planten kunnen bevruchten. Ook stoot hij mieren af.
  • Het enkelbloemige Afrikaantje houdt allerlei schadelijke beestjes op afstand. Zet ze o.a. tussen komkommer, tomaat en aardappel.

Waarom combinatieteelt in de moestuin belangrijk is.

Je kunt je voorstellen dat als je maar 1 groente in de moestuin zet, je veel van dezelfde voedingsstoffen aan de bodem onttrekt of juist toevoegt. Deze monocultuur die je vaak in de grootschalige landbouw ziet, zorgt ervoor dat de bodem op den duur niet meer in balans is. Bovendien is een groot oppervlakte van 1 groente gevoelig voor een plaag. Het is dus beter om verschillende groenten door elkaar te kweken, waarbij je let op welke groenten wel en niet graag naast elkaar staan.

Combinatieteelt toepassen in de moestuin

Door gebruik te maken van combinatieteelt, kweek je dus verschillende gewassen vlak naast elkaar of door elkaar. Je kunt bijvoorbeeld twee groenten in 1 rij afwisselen, maar ook rijen met verschillende groenten naast elkaar zetten waarbij elke rij 1 groentesoort bevat.

Combinatie schema per groente

In het combinatie schema hieronder kun je opzoeken wat beter wel, en beter niet met elkaar kunt combineren in de moestuin.

Groente, fruit, kruid, bloem

Goede buur met

Slechte buur met

Aardappel

Afrikaantje, boon, dille, kolen, spinazie, mais, Oost-Indische kers, knoflook, tuinboon

Aardbei, framboos, courgette, erwt, komkommer, pompoen, biet, wortel, tomaat, ui, zonnebloem, selderie

Aardbei

Knoflook, Afrikaantje, tomaat, ui, peterselie, sla, radijs, prei, lente-ui

Kolen, komkommer

Afrikaantje

Tomaat, aardappel, aubergine, komkommer, pompoen, kolen

Andijvie

Boon, erwt, prei, sla, kolen, venkel

Aubergine

Marjolein, Afrikaantje

Biet

Ui, knoflook, boon, dille, selderij, komkommer, kolen, pastinaak, sla,

Aardappel, prei, spinazie, mais, wortel

Boon

Selderij, salie, sla, aardappel, wortel, aardbei, mais, wortel, kolen

Erwt, biet, knoflook, prei, ui, venkel, bieslook, snijbiet, zonnebloem

Courgette

Mais, Oost-Indische kers, goudsbloem, sla, boon, ui,

Komkommer, aardappel, tuinboon,

Dille

Selderij, boon, salie, venkel, prei, wortel, aardappel, kolen, biet, erwt,

Tomaat

Erwt

Courgette, wortel, salie, venkel, dille, komkommer, pompoen, kolen, wortel, radijs

Knoflook, prei, ui, boon,

Goudsbloem

(Lente)ui, courgette, pompoen

 

Knoflook

Aardbei, biet, framboos, tomaat, wortel, sla

Erwt, kolen, boon, prei, tuinboon

Knolvenkel

Erwt, komkommer, kolen, sla, salie, dille,

Aardappel, boon, tomaat,

Kolen

Aardappel, andijvie, biet, sla, tomaat, spinazie, dropplant, kamille,

Knoflook, ui, venkel, aardbei,

Koolrabi

Spinazie, sla, biet, aardappel, kolen

Komkommer, venkel, paprika, peper

Komkommer

Prei, mais, ui, dille, erwt, kolen, sla, basilicum, boon, zonnebloem, biet

Aardbei, aardappel, courgette, tuinboon

Lente-ui

Biet, courgette, komkommer, goudsbloem, sla, peper

Aardappel, erwt, kolen, prei, pastinaak, boon, tuinboon, tomaat

Mais

Boon, aardappel, courgette, komkommer, sla, pompoen, tomaat,

Selderij, biet

Nieuw-Zeelandse spinazie

Aardappel

 

Oost-Indische kers

Kolen, prei, aardappel, aubergine, paprika, peper, tomaat

Pompoen

Peterselie

Aardbei, radijs, tomaat,

Ui, sla, selderie

Pompoen

Mais, boon, courgette, Afrikaantje, radijs, sla, zonnebloem

Aardappel, komkommer, Oost-Indische kers

Prei

Aardbei, andijvie, sla, Oost-Indische kers, biet, kolen, spinazie, koolrabi

Knoflook, boon, radijs

Raapsteel

Boon, dille, sla, kolen

Aardappel, aardbei, tomaat

Radijs

Aardbei, boon, erwt, kolen, sla, Oost-Indische kers, wortel, snijbiet, peterselie, pompoen

Paprika, peper, prei, komkommer

Rucola

Raapsteel, pluksla

 

Selderij

Kolen, boon, komkommer, prei, tomaat

Aardappel, mais, sla

Sla

Dille, knolvenkel, biet, tomaat, radijs

Peterselie

Snijbiet

Kolen, wortel, radijs, knoflook, ui

Prei, spinazie

Spinazie

Boon, erwt, aardappel, sla, tomaat, wortel

Snijbiet, knoflook

Paprika/Peper

Basilicum, knoflook, bieslook, biet, tomaat, prei, ui

Radijs, koolrabi

Tomaat

Basilicum, peterselie, bieslook, Afrikaan, knoflook, mais, sla, Oost-Indische kers, wortel

Aardappel, venkel, koolrabi, biet, dille, biet, raapsteel

Tuinboon

Aardappel, dille, komkommer, pompoen, wortel

Knoflook, ui

Ui

Aardbei, dille, courgette, biet, paprika, peper

Tuinboon, erwt, kolen, prei,

Winterpostelein

Kan met alles samen groeien

Wortel

Knoflook, erwt, kolen, radijs, salie, sla, tomaat, ui, bieslook, snijbiet

Biet,

Zonnebloem

Pompoen, komkommer,

Aardappel

Share